Ο Freud, όταν κατά καιρούς κατέστρεφε διάφορα γραπτά και σημειώσεις του, σκεφτόταν κυρίως τους μελλοντικούς βιογράφους του και τους ευχόταν όλα τα δεινά του κόσμου. "Χαίρομαι εκ των προτέρων για τα λάθη που θα κάνουν", έγραφε στις 28.4.1885 στη Martha.
Ο Octave Mannoni, στην άρτια και εξαιρετικά διεισδυτική μονογραφία του, μας παρουσιάζει έναν Freud έτσι όπως θα το ευχόταν ο ίδιος, στη σχέση του δηλαδή και μόνο με την ψυχανάλυση. Με μοναδική επιδεξιότητα σκιαγραφεί την ουσία και την εξέλιξη της φροϋδικής σκέψης.
Ο Freud ήταν άτομο πολύπλοκο, σχεδόν αντιφατικό. Ήταν επαναστάτης στη σκέψη αλλά αστός στις συνήθειες και τα γούστα. Αν και έχει πλήρη συνείδηση ότι ανήκει στον εβραϊκό λαό, εντούτοις θα παραμείνει βαθιά άθρησκος. Ένα όμως είναι αναμφισβήτητο, ότι υπήρξε ένας άνθρωπος με ιδιαίτερα δημιουργική περιέργεια και ευφυΐα. Θα συγκεντρώσει όλο του το ενδιαφέρον στην εξερεύνηση της ανθρώπινης ψυχής, στις αβύσσους της οποίας θα περιπλανηθεί μια ολόκληρη ζωή.
Μια ολόκληρη ζωή θα τρέχει πίσω από μυστήρια και θα αναζητά αλήθειες. [...]