ΧΑΡΤΟΔΕΤΟ ΚΑΙ ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΟ. Στον πρόλογο του Μπέρεν και Λούθιεν παρατηρούσα ότι "στα ενενήντα τρία μου αυτό είναι (υποθετικά) το τελευταίο βιβλίο μου στη μακρά σειρά εκδόσεων των γραπτών του πατέρα μου".

Χρησιμοποίηση τη λέξη υποθετικά γιατί είχα αόριστα στο μυαλό μου τη σκέψη να ασχοληθώ, όπως και με το Μπέρεν και Λούθιεν, με την Τρίτη από τις Μεγάλες Ιστορίες του πατέρα μου, την Πτώση της Γκοντόλιν. Το θεωρούσα όμως πολύ απίθανο και, επομένως, "υπέθετα" ότι το Μπέρεν και Λούθιεν θα ήταν η τελευταία μου δουλειά. Η υπόθεση όμως αποδείχτηκε λανθασμένη και σήμερα πρέπει να πω ότι "στα ενενήντα τέσσερά μου χρόνια Η πτώση της Γκοντόλιν είναι (αναμφισβήτητα η τελευταία)". [...]