Τώρα βέβαια, […] υπάρχει μια βαθυστόχαστη χίμαιρα που εμφανίσθηκε στον κόσμο για πρώτη φορά με το πρόσωπο του Σωκράτη, η ακλόνητη εκείνη πίστη πως ο στοχασμός, με μίτο την αιτιότητα, διεισδύει μέχρι τη βαθύτερη άβυσσο του Είναι, πως ο στοχασμός είναι σε θέση όχι μόνο να γνωρίσει το Είναι, αλλά και να το διορθώσει.

Στο σύγγραμμα αυτό, το οποίο γράφτηκε λίγους μόνο μήνες πριν τη Γέννηση της τραγωδίας και ενσωματώθηκε σε μεγάλο βαθμό στο έργο εκείνο, ο Νίτσε παρουσιάζει με τρόπο συνεκτικό και συνάμα υποβλητικό το κεντρικό για την πρώιμη σκέψη του ζήτημα: τη βαθυστόχαστη πεσιμιστική κοσμοαντίληψη της αρχαίας τραγωδίας και την αναίρεσή της από τον οπτιμιστικό ορθολογισμό που εισήγαγε ο Σωκράτης.