Τα σημειωματάρια ανήκουν σε κάποιο λογοτεχνικό είδος; Μέσα από τις σημειώσεις τους μπορεί ν’ ανακαλύψει κανείς ξανά τον Φλομπέρ, τον Προυστ, τον Τζέιμς. Η εντύπωση της στιγμής, η εκκολαπτόμενη ιδέα, μια εικόνα που σβήνει, ένας λόγος που συνέλαβε η ακοή για να μεταμορφώσει στη συνέχεια η γραφή, πρόσωπα ανάμεσα στο πραγματικό και το φανταστικό, ένα έργο που θα μπορούσε να υπάρξει, το σημειωματάριο είναι για το μυθιστόρημα ό,τι το σκίτσο για τον ζωγραφικό πίνακα ή, ενίοτε, ό,τι το ασυνείδητο για το συνειδητό, ένας κόσμος που ζητά να γεννηθεί. Συχνά χρησιμοποιήθηκε από τους ταξιδιώτες, που αντικατέστησαν μ’ αυτό τη φωτογραφία, σαν μια σειρά λεκτικών ενσταντανέ. Η επιθυμία για τη σύλληψη του ασύλληπτου σ’ έναν κόσμο που διαρκώς κινείται είναι έντονη.

Ο Μαλρό καταγράφει στο σημειωματάριό του αυτά που βλέπει και αφηρημένες σκέψεις, όχι τα συναισθήματά του και τις πράξεις του. Τίποτα ενδόμυχο ή ναρκισσιστικό δεν υπάρχει σ’ αυτό εκπληκτικό ντοκουμέντο για μια επίσης εκπληκτική εποχή...